Thực tập không lương – Nên hay Không?

Bạn đang là sinh viên năm 3, năm 4 Đại học và việc thực tập là bắt buộc, song đang lo lắng liệu có nên đi thực tập không lương hay không? Liệu thực tập không lương có cho bạn được kinh nghiệm gì hay chỉ làm tốn thời gian và công sức phải bỏ ra. Việc dành hơn 30 tiếng mỗi tuần để làm việc không công có đáng, hãy cùng ViecNganhLuat.com tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

1. Thực trạng thực tập không lương hiện nay

Thực tập là quá trình học hỏi và tiếp thu kinh nghiệm làm việc trực tiếp của sinh viên tại các công ty hay trong một môi trường làm việc chuyên nghiệp, song không phải là một công việc. Qua quá trình thực tập, bạn được rèn luyện những kỹ năng cần thiết và tăng cường năng lực chuyên môn, mở rộng các mối quan hệ, tạo bước đà cho sự nghiệp sau này. Tuy nhiên, việc trở thành thực tập sinh không gắn bạn với trách nhiệm hay nghĩa vụ như một nhân viên chính thức.

Đối với vấn đề thực tập không lương, thường có hai luồng ý kiến đối lập nhau. Đối với một số người, việc thực tập không lương là hình thức “bóc lột” sinh viên từ phía công ty, khi họ phải bỏ ra một khoảng thời gian và tiền bạc không hề nhỏ mà không lĩnh hội được bất kì kiến thức hay kinh nghiệm gì. Hoặc có những trường hợp thực tập sinh được giao một khối lượng công việc tương đương, đôi khi là lớn hơn với nhân viên chính thức nhưng mức lương mà họ nhận được vẫn bằng 0.

Song, một số khác lại cho rằng việc thực tập không lương là điều hiển nhiên, khi chúng ta được tham gia vào một môi trường chuyên nghiệp, được học hỏi, chỉ tận tay từng việc từ những thứ nhỏ nhất, từng bước hiện thực hóa những thứ trong sách vở đã được học trước đó và tạo đà phát triển trong tương lai. Hãy xem việc thực tập như một cách để đạt được kiến thức, giống như một lớp học và bạn không được trả tiền để đi học!

Để bạn có thể có cái nhìn khách quan hơn về thực tập không lương, dưới đây ViecNganhLuat.com xin đưa ra một số mặt tích cực và tiêu cực về vấn đề này.

2. Mặt tích cực của thực tập không lương

Thực tập dù được trả lương hay không, vẫn là cơ hội để bạn học hỏi và tích lũy thêm những kinh nghiệm làm việc trong môi trường chuyên nghiệp hơn. Với xuất phát điểm là con số 0, thực tập không lương giúp bạn có cái nhìn sâu hơn về những kiến thức và khả năng của bản thân, từ đó phát triển thêm những điểm mạnh và tìm cách khắc phục những hạn chế còn tồn đọng của bản thân.

Với thực tập không lương, bạn sẽ có thêm một cái tên xuất hiện trong CV giúp bạn nổi bật hơn trong các kỳ tuyển dụng. Từ đó có cơ hội lấp đầy những lỗ hổng trong CV, tăng khả năng trúng tuyển sau này vì đã từng có kinh nghiệm làm việc, đồng thời tăng cường năng lực chuyên môn, mở rộng các mối quan hệ, tạo bước đà cho sự nghiệp sau này.

Thực tập không lương cũng là một dịp để bạn xem xét sự phù hợp của công việc đối với bản thân. Liệu bạn có thực sự yêu thích ngành nghề này sau khi đã được trải nghiệm thực tế không, bạn có sẵn sàng gắn bó với công việc này trong tương lai xa hay không. Hãy xem xét và kịp thời lựa chọn một lối đi khác nếu cảm thấy mình không phù hợp với ngành nghề hiện tại.

Hay nếu bạn có ý định chuyển ngành, nhưng chưa có kinh nghiệm và không biết bắt đầu từ đâu, việc thực tập tại các công ty có thể xem là một khóa học cấp tốc, dễ hiểu và dễ tiếp thu khi vừa học vừa thực hành. Quá trình này có thể cho bạn cơ hội được làm việc trong chính công ty đó sau khi trải qua giai đoạn thực tập và học việc hoặc tìm được công việc mơ ước với mức lương thỏa đáng.

Khác với nhân viên chính thức hay thực tập được trả lương, áp lực công việc lớn đồng thời đòi hỏi sự tự tìm hiểu, tự thân vận động thì khi thực tập không lương, bạn sẽ được “cầm tay chỉ việc” tận tình từ những việc nhỏ nhất bởi những người có kinh nghiệm đi trước. Với vai trò là một thực tập sinh, số lượng của công việc của bạn không nhiều, áp lực công việc cũng theo đó mà giảm xuống.

3. Mặt tiêu cực của thực tập không lương

Tại sao mang lại nhiều lợi ích như vậy nhưng thực tập không lương vẫn thường bị coi là hình thức “bóc lột” sinh viên? Khi thực tập, bạn bỏ công sức và chất xám ra làm việc nhưng không nhận được thù lao tương xứng. Trong khi đối với từng đó công sức, từng đó thời gian, bạn hoàn toàn có thể kiếm được một công việc part time với mức lương đủ làm bạn hài lòng. Hoặc có những trường hợp thực tập sinh được giao một khối lượng công việc tương đương, đôi khi là lớn hơn với nhân viên chính thức nhưng mức lương mà họ nhận được vẫn bằng 0.

Sẽ không có gì đáng nói nếu sau quá trình thực tập không lương, bạn nhận được những kinh nghiệm, kỹ năng cần thiết, nhưng nhiều trường hợp, thực tập sinh không được làm những công việc liên quan đến vị trí của mình mà chỉ làm chân sai vặt hay những việc mà chẳng nhân viên thực sự nào muốn làm. Thứ duy nhất bạn nhận được sau kỳ thực tập là sự hao tổn về tiền bạc và thể chất.

Với việc kinh phí cho việc học, việc sinh hoạt ngày một đắt đỏ, sinh viên ngày nay đang gồng mình chống chọi với cuộc sống ở trường đại học, không phải ai cũng có thể và sẵn sàng bỏ thêm một khoản phí đi thực tập. Do vậy, trường hợp sinh viên bỏ dở các kỳ thực tập không lương giữa chừng hoặc một đi không trở lại không hề hiếm. Từ đó, dẫn đến việc sinh viên thiếu đi những kĩ năng cần thiết mà nhà tuyển dụng yêu cầu trong tương lai. Thất nghiệp, thiếu lao động là hệ quả tất yếu.

Tóm lại, như việc nhìn nhận một cốc nước nửa đầy hay nửa vơi, có nên thực tập không lương hay không tùy vào quan điểm đánh giá và cách học tập của mỗi người. Điều quan trọng nhất là thái độ bạn thể hiện và lòng nhiệt huyết, quyết tâm theo đuổi ngành nghề mà bạn đã vạch ra.